Κάποιες άλλες πρωτοχρονιάτικες κάρτες...

Κάποιες άλλες πρωτοχρονιάτικες κάρτες

(Ανάρτηση στο FB, 30-12-2017)

“Καλά Χριστούγεννα”, “Χρόνια Πολλά”, “Ευτυχισμένος ο Καινούργιος Χρόνος”… Φυσικά και ανταλλάξαμε ευχές. Τηλεφωνικώς, με SMS, μέσω FB ή με e-mail, εννοείται. Τις ευχετήριες κάρτες με τις εικόνες της Γέννησης, τη Φάτνη και τους τρεις μάγους, τα στολισμένα χριστουγεννιάτικα δέντρα, τον Αγιοβασίλη με τα δώρα κ.ά., αυτές τις λησμονήσαμε εδώ και χρόνια!

Λίγοι κρατούν πια την παλιά συνήθεια. Κυρίως οι άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας, που νιώθουν άβολα με τις νέες τεχνολογίες και αισθάνονται ότι η κάρτα έχει μιαν άλλη ζεστασιά, ότι αποτυπώνει πιο ζωντανά τα αισθήματα των αγαπημένων συγγενών και φίλων. Στο κάτω-κάτω το SMS και το e-mail δεν μπορείς να τα βάλεις στον μπουφέ ή κάτω από το χριστουγεννιάτικο δέντρο!

Η καπναποθήκη Mayer - Εμφιετζόγλου στο Φάληρο

Η καπναποθήκη Mayer στο Φάληρο

(ανάρτηση στο FB, 18-2-2018)

“Τα ξημερώματα μας πήρε ένα σαπιοκάραβο από την Ηρακλείτσα και σε μερικές ώρες είμασταν στην Καβάλα. Όταν πρωτοφτάσαμε στην Καβάλα, μείναμε σχεδόν όλοι σε μια πολύ μεγάλη αποθήκη που λεγόταν "Μάγειρας" και είχε μέσα καπνά. Από εκεί έμαθα να καλλιεργώ καπνά, να τα επεξεργάζομαι και να βγάζω ένα κομμάτι ψωμί…”.*

Η καπναποθήκη του οίκου Mayer, (προφανώς αυτή ήταν "ο Μάγειρας"), δέσποζε στο δυτικό άκρο της Βενιζέλου, αμέσως μετά το Φάληρο, στην τότε παραλία. Η βρετανοεβραϊκή εταιρεία Ν. Mayer et Cie Ltd, με έδρα το Λονδίνο, είχε ιδρυθεί το 1890 και εγκαταστάθηκε στην Καβάλα το 1893. Κατά τη διάρκεια του Α΄Παγκοσμίου Πολέμου οι βουλγαρικές αρχές κατοχής (1916-1918) κατέσχεσαν τα καπνά των βρετανικών εταιρειών και η Mayer υπέστη ισχυρά πλήγματα (ουσιαστικά διέκοψε τη λειτουργία της).

Η Turmac της Καβάλας

Η Turmac της Καβάλας

(Σημείωμα στο FB, 1-6-2015)

Από την Καβάλα ξεκίνησε η Turmac (Turkish-Macedonian Tobbaco Company), κατά πολλούς η κορυφαία εταιρεία τσιγάρων στον κόσμο την περίοδο 1925-1940. Ιδρύθηκε στα 1910 από τον ντονμέ Kiazim Emin (ντονμές = εξισλαμισμένος εβραίος). Στην Καβάλα οι περισσότεροι τον γνώριζαν με το παραφθαρμένο όνομα “Κιζί Μιμίν”, όλοι όμως θαύμαζαν την επιβλητική καπναποθήκη του, τη σημερινή «Δημοτική Καπναποθήκη» στην Πλατεία Καπνεργάτη (βλ. φωτ).

Στα 1920 ο Κιαζήμ Εμίν παύει να κινείται μεταξύ Καβάλας – Κωνσταντινούπολης και αναζητώντας μεγαλύτερες αγορές για τα κορυφαία χαρμάνια του, συνεταιρίζεται με ολλανδική εταιρεία. Με τον Ολλανδό επιχειρηματία W.C. Buschhammer και το ζωγράφο Α. Galib, η επαρχιακή εταιρεία αναδεικνύεται σε διεθνές brand name και τα τσιγάρα της κατακτούν τους ευρωπαίους καπνιστές, άνδρες και γυναίκες. Σ’ αυτό συνέβαλαν και τα ωραιότατα μεταλλικά κουτιά των τσιγάρων της (συλλεκτικά κομμάτια σήμερα), με παραστάσεις όπου συνδυάζονταν η Αρτ Νουβώ και η εξωτική Ανατολή και με εικόνες που προωθούσαν το τσιγάρο ως σύμβολο της γυναικείας απελευθέρωσης.

Η Turmac, η οποία ταξίδεψε στα πέρατα του κόσμου τα μυρωδάτα καπνά της περιοχής μας και το όνομα της κοσμοπολίτικης Καβάλας, μετά τον πόλεμο δεν άντεξε στην ορμητική εισβολή των αμερικάνικων καπνών και τσιγάρων και τελείωσε γύρω στα 1960.

Eργoστάσιο σιγαρέτων «Μακεδονία», Καβάλα δεκ. 1870

Σήματα εργoστασίου σιγαρέτων «Μακεδονία», Καβάλα δεκ. 1870.

(Σημείωμα στο FB, 3-6-2015)

Το εργοστάσιο τσιγάρων με την επωνυμία «Μακεδονία» ήταν το παλαιότερο της Καβάλας (ίσως και το μοναδικό της Μακεδονίας εκείνη την εποχή) και ανήκε στον Αναστάσιο Κούζη.

Ο Αν. Κούζης καταγόταν από το Άργος, εγκαταστάθηκε στην Καβάλα γύρω στα 1865 και το 1868 διορίστηκε υποπρόξενος της Ελλάδας. Ως προϊστάμενος του Ελληνικού Υποπροξενείου Καβάλας άσκησε τα καθήκοντά του με τον χειρότερο τρόπο: Δημιούργησε κλίκες ευνοούμενων εμπόρων και έκανε πολλούς εχθρούς, πήρε δανεικά -και αγύριστα- ακόμη και από Τούρκους και γλύτωσε τη φυλακή λόγω ετεροδικίας, «ρίχτηκε» στις γυναίκες του γραμματέα του Υποπροξενείου, του διερμηνέα, του καβάση κλπ. Οι συνεχείς καταγγελίες των Ελλήνων υπηκόων της Καβάλας ότι «διασύρει το ελληνικόν όνομα» ανάγκασαν το Υπουργείο Εξωτερικών να τον απολύσει στα μέσα του 1869.

Έμεινε όμως στην Καβάλα, ασχολήθηκε ενεργά με τα ζητήματα της Ελληνορθόδοξης Κοινότητας και αναδείχτηκε σε ισχυρό οικονομικό παράγοντα. Το 1878 εγκαινίασε εργοστάσιο στο Κάιρο και το 1887 μετέφερε την επιχείρησή του στη Μάλτα.