"Αιματηραί συγκρούσεις εν Καβάλλα..." (10-11-1924)

"Αιματηραί συγκρούσεις εν Καβάλλα..." (10-11-1924)*

Καβαλιώτες καπνεργάτες, 1925

Στα χρόνια του Μεσοπολέμου μια βασική αιτία των καπνεργατικών κινητοποιήσεων ήταν η αντιπαράθεση για τον τρόπο και το βαθμό επεξεργασίας των καπνών: Οι καπνέμποροι ζητούσαν να εξάγουν το προϊόν ακατέργαστο ή μόνο ελαφρά επεξεργασμένο, προκειμένου να περιορίσουν το κόστος και να αντεπεξέλθουν στο διεθνή ανταγωνισμό. Οι καπνεργάτες, από την άλλη, επέμεναν στην αναγκαιότητα της τεχνικής επεξεργασίας, γιατί από αυτήν εξαρτιόταν η εργασία και το εισόδημα τους. Έτσι μετά από αλλεπάλληλες κινητοποιήσεις, όπως τη μεγάλη απεργία του Δεκεμβρίου 1919 σε Καβάλα, Δράμα, Ξάνθη, πέτυχαν την απαγόρευση εξαγωγής ανεπεξέργαστων αρωματικών καπνών. Όμως ο νόμος 2869 του Ιουλίου 1922 εξαιρούσε αορίστως τα «μη αρωματικά» και τα «κιριντιά» καπνά, δηλ. τα κατώτερης ποιότητας. Εκμεταλλευόμενοι τις ασαφείς αυτές διατάξεις οι καπνέμποροι επιχειρούσαν να εξάγουν ανεπεξέργαστα καπνά, με απλή γνωμοδότηση κάποιου εμπειρογνώμονα και άδεια της Νομαρχίας.

Πέρασαν 100 χρόνια… Το τέλος της βουλγαρικής κατοχής 1916-1918 στην Καβάλα και στην Ανατολική Μακεδονία

Πέρασαν 100 χρόνια… Το τέλος της βουλγαρικής κατοχής 1916-1918 στην Καβάλα και στην Ανατολική Μακεδονία

Το τελευταίο δεκαήμερο του Σεπτεμβρίου 1918 τα ελληνικά στρατεύματα προελαύνουν στην Ανατολική Μακεδονία και η περιοχή μας λυτρώνεται από τη ζοφερή βουλγαρική κατοχή. Οι δημοσιογράφοι που ακολουθούν τον ελληνικό στρατό περιγράφουν εικόνες ανατριχιαστικές, που δεν έχουν τίποτα από την πατριωτική έξαρση και τον παλλαϊκό ενθουσιασμό του 1913: Το στρατιωτικό τμήμα μπαίνει στην Καβάλα στις 25 Σεπτεμβρίου εν μέσω νεκρικής σιγής και για να προϋπαντήσουν το στρατηγό Νεγρεπόντη βγαίνουν μερικοί σκελετωμένοι γέροντες και λίγες ρακένδυτες γυναίκες. Η πόλη εμφανίζει όψη νεκροταφείου και στους έρημους δρόμους της κινούνται ελάχιστοι άνθρωποι σαν σκιές φαντασμάτων. Λίγες γαλανόλευκες σημαίες εμφανίζονται σε μισογκρεμισμένα μπαλκόνια και σε ξεχαρβαλωμένα παράθυρα. Οι άνθρωποι τρέμουν από συγκίνηση αλλά δεν έχουν τη δύναμη να εκδηλώσουν τα συναισθήματά τους…

Πριν από 10 χρόνια… “Η Καβάλα των Προσφύγων (1914-1924)”

Πριν από 10 χρόνια… “Η Καβάλα των Προσφύγων (1914-1924)”

Το Σεπτέμβριο του 2008 οι συντοπίτες μας είχαν την ευκαιρία να επισκεφτούν την έκθεση «Η Καβάλα των Προσφύγων (1914-1924). Έκθεση αρχειακού και φωτογραφικού υλικού για τους πρόσφυγες στο Ν. Καβάλας», την οποία διοργάνωσαν τα Γενικά Αρχεία του Κράτους – Αρχεία Ν. Καβάλας. Κατά κοινή ομολογία επρόκειτο για μια από τις καλύτερες εκθέσεις που έχουν γίνει στην πόλη μας, ως προς τον πλούτο και την ποιότητα του ιστορικού υλικού και ως προς τη θεματική της πληρότητα.

Οι «Νόμοι της Μνήμης» και η Γενοκτονία

Οι «Νόμοι της Μνήμης» και η Γενοκτονία* 

Ο δημόσιος διάλογος για τον υπό ψήφιση «αντιρατσιστικό» νόμο  ελάχιστα ασχολήθηκε με το ρατσισμό και την καταπολέμηση της ρατσιστικής βίας.[1] Βγήκε αμέσως «εκτός θέματος», μετατοπίστηκε στην άρνηση των γενοκτονιών κι έφερε απροσδόκητα στο προσκήνιο τους λεγόμενους «νόμους της μνήμης».

Πρόκειται για μια σειρά αμφιλεγόμενων και διχαστικών νόμων που κατατάσσουν ως ποινικό αδίκημα τη δημόσια άρνηση των γενοκτονιών και των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας. Η αρχή έγινε το 1990 στη Γαλλία με το νόμο Gayssot, που θέσπισε ποινές φυλάκισης και μεγάλα πρόστιμα για τους αρνητές του Ολοκαυτώματος. Έκτοτε το φαινόμενο πήρε διαστάσεις, με διάφορους μνημονικούς νόμους για το Ολοκαύτωμα, τη Γενοκτονία των Αρμενίων, το ρατσισμό, την αποικιοκρατία και το δουλεμπόριο. Διατάξεις για τα αδικήματα της άρνησης του Ολοκαυτώματος και των γενοκτονιών περιλαμβάνονται σήμερα και στην ποινική νομοθεσία πολλών ευρωπαϊκών κρατών, ενώ σε ορισμένες χώρες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης και της ανατολικής Ευρώπης αδίκημα θεωρείται και η δημόσια άρνηση των «εγκλημάτων του κομμουνισμού».

“Γιατί κάψαμε τη Σμύρνη;”

“Γιατί κάψαμε τη Σμύρνη;”*

Η τουρκική εκδοχή για το γιαγκίνι της Σμύρνης, την πυρκαγιά που ξεθεμελίωσε τη μητρόπολη του μικρασιατικού ελληνισμού στις 13-14 Σεπτεμβρίου 1922, βρίσκεται στον αντίποδα της ελληνικής θέσης: Πολλοί τούρκοι ιστορικοί, εκπρόσωποι της καθεστωτικής ιστοριογραφίας, θεωρούν υπαίτιο τον ελληνικό στρατό, που “έκαψε την πόλη κατά την αποχώρησή του” (παραβλέπουν βέβαια ότι η αποχώρηση των ελληνικών δυνάμεων είχε ολοκληρωθεί στις 9 Σεπτεμβρίου), ενώ άλλοι επιρρίπτουν ευθύνες σε ελληνικές και αρμενικές εθνικιστικές οργανώσεις ή σε άτομα που συνεργάζονταν με τον ελληνικό στρατό. Τελευταία προβάλλεται ιδιαίτερα μια νέα «επίσημη» θέση, που αθωώνει τους Έλληνες και ενοχοποιεί τους Αρμενίους. Σύμφωνα με αυτή, τη φωτιά την έβαλαν Αρμένιοι τρομοκράτες, που είχαν φορέσει στολές Τούρκων στρατιωτών! Οι απόψεις αυτές δεν αντέχουν σε κριτική και αντιμετωπίζονται με θυμηδία ακόμη στην Τουρκία.

Η American Near East Relief (Αμερικανική Περίθαλψη Εγγύς Ανατολής) στην Καβάλα, τη Δράμα, το Πράβι και στα χωριά της Ανατολικής Μακεδονίας

Η American Near East Relief (Αμερικανική Περίθαλψη Εγγύς Ανατολής) στην Καβάλα, τη Δράμα, το Πράβι και στα χωριά της Ανατολικής Μακεδονίας 

 

Ένας αιώνας Near East Relief [1]

Έναν αιώνα ζωής συμπλήρωσε στα τέλη του 1915 η American Near East Relief, η “Αμερικανική Περίθαλψη Εγγύς Ανατολής” (από το 1930 με τη σημερινή της ονομασία: “Near East Foundation”). Ο αμερικανικός μη κυβερνητικός οργανισμός ιδρύθηκε στα 1915 για να παράσχει βοήθεια στους Αρμένιους και στους άλλους χριστιανικούς πληθυσμούς της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας που κατά την διάρκεια του Α΄Παγκσμίου Πολέμου υπέστησαν τη γενοκτονική πολιτική των Νεότουρκων.