Για τους “ομήρους” της Ανατ. Μακεδονίας, 1917-1918

 

Για τους “ομήρους” της Ανατ. Μακεδονίας, 1917-1918

(ανάρτηση στο FB, 29 Σεπτ. 2018)

 

"Της Βουλγαρίας τα βουνά
Θεέ μ’ χαμήλωσέ τα
να διούμε τις μπαμπάδες μας (να διούμε και τις άντρες μας)
και πάλ’ αψήλωσέ τα"

Το πιο ειδεχθές πρόσωπο της Βουλγαρικής Κατοχής 1916-1918 υπήρξε αναμφίβολα ο εκτοπισμός 35-40.000 χιλιάδων ανδρών στο εσωτερικό της Βουλγαρίας: στο Κίτσεβο, στη Σιούμλα, στο Κάρνομπατ, στο Γκόστιβαρ κ.ά. Από τους “ομήρους” (αυτόν τον όρο χρησιμοποιούσαν τότε στην περιοχή) 12.000 με 18.000 υπέκυψαν στις στερήσεις, τις κακουχίες και τη σκληρή καταναγκαστική εργασία. Η ομηρία έχει μείνει ανεξίτηλη στη συλλογική μνήμη των γηγενών κατοίκων της Ανατολικής Μακεδονίας και έχει περάσει και σε πολλά δημοτικά τραγούδια. Το τραγούδι αυτό έχει καταγραφεί στη Χωριστή της Δράμας (στις συγκεκριμένες παραλλαγές και με την τοπική προφορά, από τον φίλο Δημ. Πασχαλίδη, ρέκτη της τοπικής ιστορίας και παράδοσης) και εκφράζει την αγωνία της κοινότητας για την τύχη των αγαπημένων τους.*

 

* Με αφορμή τη συμπλήρωση ενός αιώνα από την “Ανακωχή της Θεσσαλονίκης” (υπογράφεται στις 29 Σεπτ. 1918 ανάμεσα στη Βουλγαρία και στις δυνάμεις της Αντάντ), που σημαίνει και το τυπικό τέλος της βουλγαρικής κατοχής 1916-1918 στην Ανατολική Μακεδονία. Η 29η Σεπτεμβρίου έχει προταθεί ως ημέρα μνήμης και τιμής για τα χιλιάδες θύματα.

Φωτ.: Διανομή φαγητού στη Δράμα (από Imperial War Museum του Λονδίνου).